Een bijzondere ontmoeting op Kerstavond 1944 tijdens de Slag om de Ardennen.
Het gebeurde tijdens de Slag om de Ardennen, op Kerstavond 1944. Vier Duitse, drie Amerikaanse soldaten, een Duitse moeder en haar 12-jarige zoon zongen samen het prachtige lied ‘Stille Nacht’.
Op 16 december 1944 startten meer dan 250.000 manschappen van de Duitse Wehrmacht een massale aanval op de Geallieerden in een ultieme poging hen terug te dringen. Deze strijd staat bekend ook wel bekend als het Ardennen Offensief, duurde tot 25 januari 1945 en werd gewonnen door de Geallieerden.
Zware sneeuwstormen
Onverwacht braken er zware sneeuwstormen uit, wat een enorme invloed had op het verloop van deze strijd. Er werd gevochten in loopgraven, op de vlakten en de berghellingen. De voorraden raakten op. Er was geen munitie meer, geen voedsel, geen medische hulp, geen onderdak, niets. Vele soldaten waren niet meer in staat te vechten.
Een Amerikaanse soldaat werd geraakt in zijn bovenbeen en dreigde dood te bloeden. Twee mede-soldaten probeerden hem naar veilig gebied te brengen, achter de Amerikaanse linies. Ze hadden honger, raakten totaal verkleumd en er brak een nieuwe sneeuwstorm los. Drie dagen zwierven ze door het Hürtgenwald en raakten hun oriëntatie volledig kwijt.
In de verte zagen ze opeens een hut. Ze kregen weer hoop. Toen ze bij de voordeur kwamen, legden beide soldaten hun zieke makker in de sneeuw en klopten aan. In de hut bleek een Duitse moeder met haar 12-jarige zoon te zijn: Elisabeth Vincken en Fritz. Ze woonden tijdelijk in die jagershut omdat hun huis in een nabijgelegen stad was verwoest door bombardementen van de Geallieerden. Ze schrok toen ze de drie soldaten zag, maar liet hen toch binnen.
Kerstdiner
Elisabeth besloot het kerstdiner, dat ze had uitgesteld tot 1 januari, in de hoop dat haar man er dan ook zou zijn, nu klaar te gaan maken, omdat de drie soldaten uitgehongerd waren en het ten slotte Kerstavond was. Ze nam wel een risico, want een Duitse wet verbood Duitse burgers vijandige soldaten te huisvesten. Maar het was Kerstavond en mevrouw Vincken was Luthers. Omdat ze christen was, zou ze iedereen helpen die hulp nodig had, hoewel ze niet sympathiseerde met de Geallieerden.
De vetgemeste haan werd klaargemaakt en er werden extra aardappels geschild. De haan heette Herman, vernoemd naar rijksmaarschalk Hermann Göring. Er werd opnieuw op de deur geklopt. Elisabeth deed open en vermoedde nog meer Amerikaanse militairen.
Ze schrok enorm toen er vier Duitse soldaten voor de deur bleken te staan. In de sneeuwstorm waren ze de weg kwijtgeraakt. Ze hadden al enkele dagen niets meer gegeten en waren totaal verkleumd.
Ze stapte naar buiten en legde uit waarom er Amerikaanse militairen bij haar in de blokhut waren. ‘Deze Kerstnacht is een heilige nacht,’ zei ze, ‘hier wordt niet geschoten.’ Ze beloofde hun dat ze mee mochten eten als ze hun wapens buiten lieten. De wapens van de Amerikaanse militairen bracht ze ook naar buiten.
Daar stonden ze, de Duitse soldaten aan de ene kant van de kamer, de Amerikaanse aan de andere kant, terwijl mevrouw Vincken de kerstmaaltijd klaarmaakte. De stilte was voelbaar. Opeens begonnen de Duitse soldaten het kerstlied ‘Stille Nacht’ te zingen, zowel in het Duits als in het Latijn. De Luthersen hielden in die tijd hun mis in het Latijn. Daarom zongen ze dit kerstlied ook in het Latijn.
Het werd nog ontroerender toen vervolgens de Amerikaanse soldaten eveneens ‘Stille Nacht’ begonnen te zingen. Iedereen werd geraakt en moest huilen.
Kogel verwijderd
Eén van de Duitse soldaten bleek perfect Engels te spreken. Hij vertelde dat hij geneeskundestudent was en bood aan de gewonde Amerikaanse soldaat te opereren. Hij stelde vast dat de soldaat veel bloed had verloren, maar dat de wond door de kou niet was gaan ontsteken. De operatie duurde enkele uren, verdoving was niet aanwezig. Uiteindelijk lukte het de kogel te verwijderen en de wond te verbinden. Juist op dat moment was de maaltijd gereed. Mevrouw Vincken bad: ‘Kom, Heere Jezus, wees ook onze gast.’ Het werd een onvergetelijke Kerstavond.
De volgende ochtend vertrokken alle soldaten weer. Eerst werd een brancard gemaakt voor de gewonde Amerikaan, van houten palen en een tafelkleed. Mevrouw Vincken gaf hun de wapens terug en zei dat ze voor hun veiligheid zou bidden. ‘Wees voorzichtig. Ik hoop dat jullie op een dag veilig naar huis kunnen terugkeren. Moge God jullie zegenen en over jullie waken.’
De Duitse korporaal liet nog aan de Amerikanen op hun eigen kaart zien hoe ze weer achter hun eigen linies konden komen en gaf hun zijn kompas. Ze schudden elkaar de handen, zeiden elkaar gedag en vertrokken.
Elisabeth Vincken overleed in 1965, ongeveer tegelijkertijd met haar man. Haar zoon verhuisde later, nadat hij getrouwd was, met zijn vrouw naar het buitenland. In 1959 vestigde hij zich met zijn vrouw in Canada, om via Californië in 1963 definitief in Hawaii te gaan wonen. Jarenlang vertelde hij aan velen wat er op die bijzondere kerstavond in de oorlog was gebeurd.
President Reagan vertelde dit verhaal tijdens een oorlogsherdenking
Op 5 mei 1985 vertelde de Amerikaanse president Ronald Reagan dit verhaal tijdens zijn bezoek aan Duitsland, als een illustratie van vrede en verzoening, het symbool van verbroedering tussen de beide volken. Het was nog in de tijd van de Koude Oorlog en de president bezocht Duitsland om veertig jaar vrede tussen Duitsland en Amerika te herdenken.
Reagans stafmedewerkers hadden de authenticiteit van het verhaal vooraf gecheckt. Ze hadden het gevonden in de uitgave van Readers Digest van januari 1973. Het was geschreven door Fritz Vincken, die ooggetuige was geweest van de ontmoeting in de hut tijdens het Ardennen Offensief in de Tweede Wereldoorlog. Ook spoorden ze Elisabeth Francken op die precies hetzelfde verhaal vertelde.
In 1996 lukte het Fritz in contact te komen met één van de Amerikaanse soldaten, die op die kerstavond bij hen in de hut was geweest. Het was Ralph Blank. Tijdens de Tweede Wereldoorlog had hij gediend in het 121e Infanterie Regiment van de Achtste Divisie. ‘Jouw moeder heeft mijn leven gered,’ vertelde Ralph. Het kompas van de Duitse korporaal had hij nog altijd. De beide andere Amerikaanse soldaten en de Duitse soldaten heeft Fritz nooit meer ontmoet. Hij overleed in 2002 op 69-jarige leeftijd. (Bron: de Amerikaanse majoor James F. Linsey en Traces of War)
